БУДДЫН ШАЖАНАЙ ТҮҮХЭ

Хүн амитанай наһанай ябадал - зоболон.

Будда Шигэмүүни – гүн ухаанай багша, буддын шажан Үндэһэлэгшэ.

Түрэхэдөө тэрэ Сиддха́ттха Гота́ма / Сиддха́ртха Гаута́ма гэжэ нэрлэгдэһэн, һүүлээрнь Будда ба Дээдэ Будда гэжэ нэрэтэй болоо. Мүн баһа Татха́гата, Бхагаван, Сугата, Джина, Локаджьештха гэжэ нэрэнүүдтэй юм.

ТҮРЭЛГЭ

Буддын шажан Энэдхэгэй зүүн – хойто хэһэгтэ, Магадха, Кошала ба Личчхави гэжэ эртэ урдын сагай гүрэнүүдэй байрлаһан газарнуудта I – дэхи мянган жэлэй хахадта бии болоһон юм.

Буддын шажан VI-IV зуун жэлэй хоорондо Энэдхэг орондо шрамануудай ёһо заншал мэтэ бии боложо, Азиин ехэнхи хэһэгтэ тараа һэн.

Энэ хадаа бүхэдэлхэйн дүрбэдэхи томо шажан, 520 – ёод сая һүзэгшэдтэй мүн.

ХУТАГТЫН
ДҮРБЭН ҮНЭН (DUḤKHA)

ЗОБОЛОНГОЙ ХУТАГТЫН ҮНЭН (DUḤKHASAMUDĀYA)

Хүн амитанай наһанай ябадал – зоболон.

ЗОБОЛОНГЫН ШАЛТГААН ХУТАГТЫН ҮНЭН (DUḤKHASAMUDĀYA)

Зоболонгой шалтагаан хүсэл ташияалан болоно.

ЗОБОЛОНГЫЕ ГАТАЛХА – ХУТАГТЫН ҮНЭН. (DUḤKHANIRODHA)

Сансарын хүрдэһээ гарабал, зоболонһоо ангижаран Нирвана болоно гэжэ үзэдэг.

ЗОБОЛОНГЫЕ ГЭТЛЭХЭ АРГА ЗАМ - ХУТАГТЫН ҮНЭН (MĀRGA)

Зоболонһоо ангижарха Хутагтын найман гишүүнэй мүр.