БУДДЫН ШАЖАНАЙ ТҮҮХЭ
Хүн амитанай наһанай ябадал - зоболон.
Будда Шигэмүүни – гүн ухаанай багша, буддын шажан Үндэһэлэгшэ.
Түрэхэдөө тэрэ Сиддха́ттха Гота́ма / Сиддха́ртха Гаута́ма гэжэ нэрлэгдэһэн, һүүлээрнь Будда ба Дээдэ Будда гэжэ нэрэтэй болоо. Мүн баһа Татха́гата, Бхагаван, Сугата, Джина, Локаджьештха гэжэ нэрэнүүдтэй юм.
ТҮРЭЛГЭ
Буддын шажан Энэдхэгэй зүүн – хойто хэһэгтэ, Магадха, Кошала ба Личчхави гэжэ эртэ урдын сагай гүрэнүүдэй байрлаһан газарнуудта I – дэхи мянган жэлэй хахадта бии болоһон юм.
Буддын шажан VI-IV зуун жэлэй хоорондо Энэдхэг орондо шрамануудай ёһо заншал мэтэ бии боложо, Азиин ехэнхи хэһэгтэ тараа һэн.
Энэ хадаа бүхэдэлхэйн дүрбэдэхи томо шажан, 520 – ёод сая һүзэгшэдтэй мүн.
ХУТАГТЫН
ДҮРБЭН ҮНЭН (DUḤKHA)
ЗОБОЛОНГОЙ ХУТАГТЫН ҮНЭН (DUḤKHASAMUDĀYA)
Хүн амитанай наһанай ябадал – зоболон.
ЗОБОЛОНГЫН ШАЛТГААН ХУТАГТЫН ҮНЭН (DUḤKHASAMUDĀYA)
Зоболонгой шалтагаан хүсэл ташияалан болоно.
ЗОБОЛОНГЫЕ ГАТАЛХА – ХУТАГТЫН ҮНЭН. (DUḤKHANIRODHA)
Сансарын хүрдэһээ гарабал, зоболонһоо ангижаран Нирвана болоно гэжэ үзэдэг.
ЗОБОЛОНГЫЕ ГЭТЛЭХЭ АРГА ЗАМ - ХУТАГТЫН ҮНЭН (MĀRGA)
Зоболонһоо ангижарха Хутагтын найман гишүүнэй мүр.